Nguyên lý hoạt động và ứng dụng của cảm biến khói

Cảm biến khói là thiết bị quan trọng giúp phát hiện sớm nguy cơ cháy nổ nhờ khả năng dò khói và phát tín hiệu cảnh báo kịp thời. Thiết bị này thường được tích hợp trong hệ thống báo cháy tại nhà ở, văn phòng, nhà xưởng… Cùng tìm hiểu nguyên lý hoạt động và ứng dụng của cảm biến khói qua bài viết dưới đây.

Cảm biến khói là gì?

Cảm biến khói là thiết bị quan trọng không thể thiếu cho gia đình bạn. Với chức năng chính là dò khói, cảm biến khói sẽ nhanh chóng báo động cháy nổ và truyền tín hiệu đến bộ điều khiển trung tâm hoặc báo trực tiếp đến điện thoại nhằm kích hoạt báo động, giúp phát hiện kịp thời các sự cố nguy hiểm.  

Cảm biến khói hiện nay được sử dụng rộng rãi, đặc biệt tại các khu dân cư và nơi công cộng. Sở hữu kiểu dáng ngày càng phong phú đa dạng và giá thành không quá đắt đỏ, cảm biến khói mang đến sự yên tâm, giúp bạn phòng bị trước những rủi ro và kịp thời giải quyết vấn đề nhanh chóng nhằm đảm bảo an ninh an toàn cho tổ ấm gia đình. 

Tầm quan trọng của cảm biến khói

Phát hiện kịp thời các nguy cơ hỏa hoạn 

Trong cuộc sống thường ngày, thực tế đôi khi chỉ một chút sơ suất nhỏ cũng có thể gây nên trận hỏa hoạn. Lắp đặt thiết bị báo khói trong nhà sẽ giúp bạn phát hiện sớm các dấu hiệu nguy hiểm. 

Nâng cao hiệu quả phòng chống cháy nổ 

Nếu không lắp đặt cảm biến báo khói, rất khó để bạn có thể phát hiện kịp thời nguy cơ hỏa hoạn. Thực tế cho thấy rằng khi đám cháy mới bắt đầu là thời điểm tốt nhất để tiến hành dập lửa, tránh để cháy lan và thải khói độc gây ngạt thở, ảnh hưởng đến tính mạng. Việc phát hiện sớm cũng giúp mọi người có đủ thời gian chạy thoát và gọi cứu hỏa. 

Vệ sĩ thầm lặng bảo vệ nhà và tài sản từ xa 

Cảm biến khói không chỉ phát cảnh báo trong tòa nhà mà còn có thể gửi thông báo đến thiết bị thông minh như điện thoại, máy tính bảng, ... Bất kể đang ở nơi đâu, bạn vẫn kịp thời nhận được cảnh báo về nguy cơ hỏa hoạn và có biện pháp xử lý tốt nhất. Bạn có thể tham khảo Combo Cảm biến khói thông minh CB06 và Chuông báo động thông minh CBĐ01.WF. 

Nguy cơ cháy nổ luôn tiềm tàng trong cuộc sống thường ngày, từ việc quên tắt bếp, quên rút dây điện,... Lắp đặt cảm biến khói trong gia đình là giải pháp an toàn, là "vệ sĩ thầm lặng" dành cho bạn, vừa phòng chống cháy nổ vừa giảm thiểu rủi ro và thiệt hại tài sản.

Phân biệt các loại cảm biến khói 

Cảm biến khói hiện nay đa dạng kiểu loại, mẫu mã, có thể được phân loại theo hoạt động (Cảm biến khói Ion hóa, Cảm biến khói quang điện) hoặc phân loại theo hình thức kết nối (Cảm biến khói có dây, Cảm biến khói không dây). 

Cảm biến khói Ion hóa 

Cảm biến khói Ion hóa đạt chuẩn an toàn bức xạ, sử dụng các chất đồng vị phóng xạ (nguồn phát hạt Alpha) để hoạt động, tạo nên sự Ion hóa phân tử khói trong không khí. Các phần tử khói xâm nhập vào buồng Ion hóa sẽ kết hợp với các phần tử Ion làm giảm dòng điện giữa 2 cực. Mạch bên trong cảm biến sẽ phát hiện sự suy giảm dòng điện đó và báo động bằng nháy đèn LED, phát tiếng còi đồng thời gửi tín hiệu khẩn đến trung tâm báo động. 

Ưu điểm của cảm biến khói Ion hóa là giá thành rẻ, khả năng phát hiện tốt đối với đám cháy nhanh và ít khói. Tuy nhiên, do quá nhạy nên đôi khi loại cảm biến này báo động nhầm và không thân thiện với môi trường do sử dụng chất phóng xạ. 

Cảm biến khói quang điện 

Cảm biến khói quang điện sử dụng chùm ánh sáng và tế bào quang điện (điốt quang) để theo dõi các hạt khói, từ đó phát hiện và báo động đám cháy. Cảm biến này có cấu tạo bao gồm một nguồn sáng nhỏ, một thấu kính hội tụ và một thiết bị cảm biến quang điện. Trường hợp có hỏa hoạn sinh ra khói, các luồng khói đi vào buồng quang học của cảm biến và được các phần tử bên trong phát hiện, ngay lập tức tiến hành kích hoạt báo động. 

Ưu điểm của cảm biến khói quang điện phát huy rõ nét trong trường hợp khói dày đặc, độ bền cao, hạn chế báo động sai, không chứa chất phóng xạ, an toàn khi sử dụng, thường được lắp đặt trong các không gian như khán phòng, phòng thể thao, … Tuy nhiên, nhược điểm của cảm biến khói quang điện là yêu cầu nhiều dòng điện để hoạt động, có độ nhạy cao với các hạt bụi hoặc côn trùng nên cần vệ sinh thường xuyên. 

Cảm biến khói có dây 

Cảm biến khói có dây sử dụng năng lượng trực tiếp từ nguồn điện trong nhà, đảm bảo truyền tín hiệu trực tiếp đến trung tâm điều khiển qua dây dẫn. 

Ưu điểm của cảm biến khói có dây là đường truyền tín hiệu có tính ổn định cao, giá thành hợp lý cùng độ bền cao, có thể lên đến 10 năm. Tuy nhiên, cảm biến khói có dây lắp đặt phức tạp, tiêu tốn nhiều điện năng, rất nhạy với các hạt bụi và côn trùng nên cần vệ sinh thường xuyên, có thể gây mất thẩm mỹ căn nhà. 

Cảm biến khói không dây 

Cảm biến khói không dây là thiết bị sử dụng năng lượng từ pin để duy trì hoạt động, truyền tín hiệu thông qua sóng điện tử (Zigbee, Wifi, …) giúp phát hiện và cảnh báo hỏa hoạn kịp thời. 

Ưu điểm của cảm biến khói không dây là dễ dàng lắp đặt, phù hợp với nhà dân, căn hộ, cửa hàng quần áo, … Tuy nhiên sản phẩm có giá thành cao, đôi khi tín hiệu không ổn định và phải thay pin thường xuyên. 

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cảm biến khói

Cấu tạo của cảm biến khói

Cảm biến khói hiện nay cấu tạo từ nhựa và các chi tiết vi mạch điện - điện tử, bao gồm các phần cơ bản như đầu báo khói, còi báo khói, đèn LED báo hiệu, nắp bảo vệ pin và khóa chống cạy. Cảm biến khói được thiết kế nhỏ gọn, thuận tiện vận chuyển lắp đặt, tiết kiệm không gian và đảm bảo thẩm mỹ cho ngôi nhà của bạn.

Nguyên lý hoạt động của cảm biến khói

Cảm biến khói có khả năng nhận biết và phát hiện mật độ khói bất thường, từ đó phát cảnh báo nguy hiểm bằng đèn, còi báo động hoặc thông báo về điện thoại… Cảm biến khói được phân thành nhiều loại đi kèm với nguyên lý hoạt động khác nhau. 

- Nguyên lý cảm biến khói Ion hóa 

Cảm biến khói Ion hoá hoạt động dựa trên nguyên lý sử dụng đồng vị phóng xạ để tạo ra Ion hoá trong không khí. Các phần tử khói xâm nhập vào buồng Ion hoá làm suy giảm điện áp ở các cực điện li. Sự suy giảm dòng điện này sẽ được phát hiện và báo động, gửi tín hiệu đến trung tâm báo cháy. 

- Nguyên lý cảm biến khói quang điện 

Cảm biến khói quang điện sử dụng chùm ánh sáng và tế bào quang điện (điốt quang) để theo dõi các hạt khói. Khi phát hiện có khói vào buồng quang học sẽ diễn ra sự thay đổi quang học, dẫn đến sự thay đổi điện áp khiến cảm biến lập tức kích hoạt báo động bằng đèn và còi. 

- Nguyên lý cảm biến khói không dây 

Cảm biến không dây hoạt động bằng pin hoặc nguồn năng lượng khác và không cần dây kết nối để truyền thông tin, dễ dàng lắp đặt và di chuyển.  

Mỗi cảm biến khói không dây đều có công tắc nhúng cùng một cài đặt, cùng kết nối qua tần số, đảm bảo kịp thời phát ra âm thanh cảnh báo khi phát hiện mật độ khói bất thường. 

Sau khi phát hiện khói, cảm biến này sẽ truyền tín hiệu không dây qua sóng vô tuyến, Wi-Fi, hoặc các giao thức không dây khác đến trung tâm kiểm soát hoặc bộ đầu dò chính. 

- Nguyên lý cảm biến khói có dây 

Cảm biến khói có dây hoạt động tương tự cảm biến khói không dây, nhưng điểm khác biệt là các đầu báo khói có dây điện cứng cung cấp nguồn điện chính cho máy dò thường được chạy sau tường hoặc trần nhà, và nối thẳng vào phía bên kia của đầu báo. 

Các loại cảm biến khói phổ biến nhất hiện nay

Cảm biến khói Xiaomi Honeywell 

Cảm biến khói Xiaomi Honeywell ứng dụng trong nhiều loại hình công trình như khách sạn, phòng karaoke, nhà hàng, … 

Ưu điểm của cảm biến khói Xiaomi Honeywell là sử dụng công nghệ cảm biến khói quang, có độ bền cao, tương thích với các thiết bị trong hệ thống Apple Homekit. Cảm biến khói Xiaomi Honeywell sở hữu 2 phiên bản hỗ trợ cả sóng Zigbee và Bluetooth, có thể sử dụng trên thiết bị thông minh nhờ app Mihome. Nhược điểm của sản phẩm là có giá thành cao, tiêu tốn nhiều điện năng, phải vệ sinh thường xuyên do nhạy cảm với bụi hoặc côn trùng. 

Cảm biến khói Tuya Zigbee  

Cảm biến khói Tuya Zigbee khá phổ biến, có thể ứng dụng trong các công trình dân dụng và công trình thương mại như khách sạn, trung tâm thương mại, nhà hàng, … 

Ưu điểm của cảm biến khói Tuya Zigbee là sử dụng công nghệ cảm biến Ion hóa, có độ bền cao. Sản phẩm linh hoạt lắp đặt, ứng dụng trong hầu hết các loại công trình và tương thích với hệ sinh thái Tuya cùng app Smart Life. Tuy nhiên, kết nối không dây của sản phẩm thiếu tính ổn định, đôi khi báo động nhầm, công nghệ ion hóa sử dụng chất phóng xạ không thân thiện với môi trường.

Cảm biến khói Aquara Zigbee 

Cảm biến khói Aquara Zigbee có thể ứng dụng trong các công trình dân dụng và thương mại như hộ gia đình, trung tâm thương mại, cửa hàng, … 

Ưu điểm của cảm biến khói Aquara là sử dụng công nghệ đường dẫn quang học kép, có độ bền cao, kết nối với bộ điều khiển trung tâm Xiaomi qua ứng dụng Mihome. Thiết bị có thể lắp đặt và sử dụng đơn giản dễ dàng. Nhược điểm của cảm biến khói Aquara là tiêu tốn nhiều điện năng, giá thành khá cao, cần vệ sinh thường xuyên.

Cảm biến khói Rạng Đông  

Cảm biến khói Rạng Đông sở hữu mức âm thanh ≥ 85 dB, phạm vi giám sát rộng, thuận tiện lắp đặt sử dụng trong các loại hình công trình, đặc biệt là các công trình dân dụng và công trình thương mại như nhà hàng, khách sạn, văn phòng, hội trường, nhà ở gia đình, … 

Cảm biến khói Rạng Đông có ưu điểm vượt trội khi sử dụng công nghệ cảm biến không dây, đảm bảo độ bền cùng tuổi thọ pin cao. Ngoài ra, cảm biến khói Rạng Đông có thể kết nối và hoạt động tối ưu cùng các thiết bị nhà thông minh qua ứng dụng RalliSmart hoặc kết nối không dây Bluetooth, từ đó đảm bảo phát hiện và cảnh báo nguy cơ hỏa hoạn kịp thời. Hạn chế của sản phẩm là giá thành tương đối cao, tuy nhiên mức giá này đi kèm chất lượng và chế độ bảo hành hậu mãi uy tín, chu đáo dành riêng cho bạn. 

Xem thêm:

Thiết bị cảm biến Rạng Đông

Thiết bị cảm biến báo cháy

Ứng dụng của cảm biến khói

Trong gia đình:

Cảm biến khói là thiết bị quan trọng trong nhà ở và căn hộ chung cư – nơi không gian kín dễ tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ. Nên chọn loại cảm biến không dây với phạm vi phù hợp, lắp tại trần nhà, phòng bếp, phòng khách hoặc hành lang.

Trong trung tâm thương mại, văn phòng:

Cảm biến khói còn được dùng rộng rãi tại hội trường, văn phòng, khách sạn, nhà hàng, trung tâm thương mại… Các thiết bị này thường được lắp đặt theo hệ thống tại những vị trí trọng yếu để phát hiện và cảnh báo cháy kịp thời, hỗ trợ sơ cứu và sơ tán nhanh chóng.

Các lưu ý khi sử dụng cảm biến khói

• Chọn loại phù hợp: Mỗi loại cảm biến có ưu nhược điểm riêng, nên tham khảo tư vấn từ nhà cung cấp để chọn đúng theo nhu cầu và không gian sử dụng.

• Lắp đặt đúng vị trí: Theo khuyến nghị của NFPA, mỗi tầng nên có ít nhất một cảm biến khói. Nên lắp trên trần tại các khu vực như phòng ngủ, phòng khách, tầng hầm. Tránh gần cửa sổ, phòng tắm, phòng thờ, nơi có gió mạnh hoặc khói dễ gây báo giả.

• Kiểm tra độ nhạy: Sau khi lắp, nên thử nghiệm bằng khói thuốc hoặc giấy đốt để đảm bảo cảm biến hoạt động hiệu quả. Đảm bảo an toàn khi thử nghiệm.

• Kết hợp thiết bị thông minh: Nâng cao hiệu quả khi kết nối cảm biến khói với trung tâm điều khiển, chuông báo động thông minh,… như CB06 và CBĐ01.WF.

• Bảo trì định kỳ: Vệ sinh và thay thế cảm biến sau thời gian sử dụng để đảm bảo thiết bị luôn hoạt động tốt.

Mua cảm biến khói ở đâu uy tín?

Cảm biến khói là “người gác cổng” âm thầm giúp bảo vệ ngôi nhà trước nguy cơ cháy nổ. Vì vậy, bạn không nên chọn mua các sản phẩm trôi nổi, giá rẻ, không rõ nguồn gốc – dễ gây nguy hiểm do chất lượng kém.

Hãy ưu tiên chọn mua tại các đơn vị uy tín, có cam kết về chất lượng, bảo hành và hỗ trợ kỹ thuật rõ ràng. Thiết bị điện Đặng Gia Phát là một trong những đơn vị cung cấp cảm biến khói chính hãng, đảm bảo an toàn và dịch vụ chuyên nghiệp.