Cách dò tìm đường dây điện âm tường

Khi cần cải tạo hệ thống điện, sửa sang nội thất hoặc khoan tường để treo tranh, thì việc xác định chính xác vị trí dây điện âm tường là điều bắt buộc nhằm tránh nguy cơ đoản mạch và các rủi ro tiềm ẩn. Dưới đây là một số cách dò tìm dây điện âm tường đơn giản, hiệu quả và dễ thực hiện.

Về cơ bản thì việc lắp đặt điện được quy định theo tiêu chuẩn TCVN 9206:2012, trong đó tất cả các dây & cáp điện chỉ được lắp đặt ở góc vuông 90°, tuyệt đối không đi dây theo đường chéo, dây có thể chạy theo chiều ngang hoặc chiều dọc. Vị trí đường đi dây phải được xác định trong các trường hợp sau:

• Khi bạn chuẩn bị cải tạo hoặc tu sửa nhà
• Nếu bạn cần thay thế hệ thống dây điện cũ
• Để lắp thêm ổ cắm hoặc thiết bị chiếu sáng mới
• Nếu bạn cần gắn kệ, tranh ảnh hoặc giá đỡ vào tường

Dưới đây là một số cách dò tìm đường dây điện âm tường

1. Dò bằng smartphone

Các ứng dụng đã được phát triển cho các tiện ích chạy trên điện thoại Android hoặc iOS để biến chúng thành thứ giống như máy dò kim loại. Để tìm hệ thống dây điện trong tường bằng điện thoại thông minh, bạn cần tải phần mềm từ kho ứng dụng và cài đặt. Mọi thứ khác sẽ trở nên đơn giản khi chương trình bắt đầu, cảm biến từ tính được tích hợp trong nó sẽ dò tìm kim loại. Tất nhiên xét về chất lượng thì một chiếc điện thoại thông minh không thể so sánh với các thiết bị chuyên nghiệp như máy dò ở bên dưới.

2. Sử dụng radio

Cách sử dụng như sau: Bật đài radio → tần số được đặt trong khoảng 100 – 150 KHz và đặt thiết bị càng gần tường càng tốt với bề mặt được quét (không tiếp xúc với nó) → những tiếng nổ lách tách đặc trưng sẽ cho biết vị trí của đường dây điện. Đài radio sẽ hoạt động giống như một đầu dò, các dây phải có điện thì mới tạo ra nhiễu sóng nghe như một âm thanh tanh tách, càng gần dây thì tiếng này càng lớn.

Để tối ưu hóa độ nhạy của đài radio thì bạn nên tăng tải cho đường dây điện bằng cách kết nối nó các thiết bị gia dụng. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng kết hợp máy trợ thính hoặc micrô để khuếch đại âm thanh. Nhược điểm là độ lớn sai số (100 – 150 mm).

3. Dùng máy dò dây điện

Bạn có thể phát hiện hệ thống dây điện ẩn bằng máy dò. Đây là thiết bị có thể xác định chính xác vị trí đường cáp chạy bên trong bức tường. Về cơ bản sẽ có 4 loại máy dò dây, các dòng máy dò gia dụng có thể phát hiện các dây cáp ẩn ở độ sâu lên đến 2 cm sau bức tường còn máy dò chuyên nghiệp có thể tìm thấy những đường dây ẩn sâu tới 12cm.

✅ Máy dò tĩnh điện phản ứng với điện trường trong dây dẫn, nếu dây cáp bị mất điện hoặc chạy đằng sau ống kim loại hoặc thạch cao ướt thì có thể nó sẽ không thể phát hiện ra. Nó cũng nhạy cảm với nhiễu điện từ bên ngoài nên để máy dò hoạt động bình thường thì hãy bật công tắc trên bảng điện và ngắt kết nối tất cả các thiết bị điện gần đó.

✅ Máy dò điện từ sẽ phát hiện trường điện từ tạo ra dòng điện trong dây dẫn nhưng chỉ phát hiện được những dây mang dòng điện tải công suất ít nhất 1kW. Trên máy thường có hai đèn LED xanh và đỏ. Màu xanh sẽ sáng lên khi phát hiện bức xạ điện từ. Khi bạn đến gần đường dây nhất thì đèn LED màu đỏ sẽ sáng lên. Nếu dây điện không có điện thì sẽ không thể phát hiện.

✅ Máy dò kim loại hoạt động dựa trên nguyên lý cân bằng cảm ứng giữa cuộn dây phát và cuộn dây nhận. Nó hoạt động trong dải tần từ 2 – 20 kHz, được thiết kế chủ yếu để phát hiện kim loại. Ưu điểm là đường dây được phát hiện ngay cả khi không có điện , nhược điểm là sai số có thể lên tới 5 cm.

✅ Máy dò đa năng là thiết bị phức tạp, thuộc loại chuyên nghiệp hoặc bán chuyên. Nguyên lý hoạt động là sự phát ra một sóng có độ dài nhất định, khi phản xạ từ các vật liệu khác nhau sẽ tạo ra những biến dạng sóng khác nhau, kết quả được hiển thị trên màn hình. Do đó trước khi đo thì thiết bị phải được thử để lấy mẫu hình dạng sóng.

4. Suy đoán

Trong trường hợp này, bạn sẽ không cần phải dụng bất kỳ thiết bị hoặc dụng cụ nào vì phương pháp này dựa trên kiến ​​thức về các quy tắc lắp đặt đơn giản của hệ thống dây điện, đó là:

Đường dây điện chỉ được đặt theo chiều ngang hoặc chiều dọc;
Dây cáp được lắp đặt ở khoảng cách 15 cm dưới trần nhà;
Dọc theo sườn cửa sổ ít nhất 5 cm, cách mép tường ~ 20cm.
Nhưng thật không may như chúng tôi đã chia sẻ ở đầu bài viết là một số thợ điện tin rằng các quy tắc được viết ra để họ lách. Vì vậy, phương pháp này không phải lúc nào cũng hiệu quả nếu họ không đi dây theo tiêu chuẩn TCVN 9206:2012. Còn nhiều phương pháp khác đáng thử hơn so với phương pháp này.

5. Bút thử nghiệm (Test light)

Một công cụ đơn giản và giá cả phải chăng đáp ứng các sóng điện từ phát ra từ cáp đó là bút chỉ báo. Để tìm đường dây điện ẩn âm tường, bạn chỉ cần nhấn “đầu bút” vào tường và di chuyển nó theo các hướng khác nhau. Khi phát hiện thấy có dây dẫn, đèn LED sẽ sáng lên. Về cơ bản thì tuốc nơ vít chỉ báo có 3 chế độ: O – xác định pha, L – tìm kiếm dây điện có độ nhạy thấp và H là  tìm kiếm hệ thống dây điện có độ nhạy cao hơn. Vùng phủ sóng của thiết bị là 10 – 20 cm.

Nhược điểm của tuốc nơ vít chỉ báo là nó khá “yếu” và không phát hiện ra đường dây điện nằm sâu hơn 1 – 2 cm trên tường. Và tất nhiên, nó không thể tìm thấy các dây không có điện hoặc được che chắn (có màn chắn).

6. Đồng hồ vạn năng

Đồng hồ vạn năng là một dụng cụ phổ biến kết hợp vôn kế, ampe kế và ohm kế để đo điện áp, dòng điện và điện trở tương ứng. Để tìm kiếm hệ thống dây điện bằng đồng hồ vạn năng, bạn sẽ cần chính thiết bị đó và một bóng bán dẫn thông thường, chẳng hạn như bóng bán dẫn 2SK241. Đặt số đo điện trở trên thiết bị là 200 kOhm và đặt cả hai… ở cực bên trái và đầu giữa của bóng bán dẫn. Chốt ngoài cùng bên phải sẽ là ăng-ten. Để tăng thêm độ chính xác, bạn có thể kết nối dây đồng dài 5 cm với thiết bị đầu cuối ngoài cùng bên phải.

Bây giờ chỉ cần lái một bóng bán dẫn với ăng-ten ngẫu hứng dọc theo bức tường, khi bóng bán dẫn đi vào trường điện từ, điện trở của nó sẽ thay đổi và được hiển thị trên đồng hồ vạn năng. Phương pháp này chính xác hơn tất cả các phương pháp khác, nhưng cũng tạo ra sai số lên tới 7 cm theo mỗi hướng.

Xem thêm: Dây điện VC, VCm, VCmd, VCmo, VCmt, VVCm

Tùy vào nhu cầu và thiết bị sẵn có, bạn có thể lựa chọn phương pháp thủ công hoặc sử dụng thiết bị dò chuyên dụng để thực hiện. Nếu không chắc chắn, thì có thể nhờ đến dịch vụ kỹ thuật chuyên nghiệp để tránh các sự cố không mong muốn.